طراحی و توسعه سامانه تحت وب برای جستجو و بازیابی مکانی - معنایی اطلاعات

جستجو و اولویت­بندی مکان­ها و خدمات از جمله نیازهای ضروری کاربران در محیط­های شهری است. در دو دهه اخیر، قابلیت­های برنامه­های کاربردی تحت وب بهبود یافته و بخش قابل توجهی از پرسش­­های کاربران در وب با جستجوهای ساده مکانی پاسخ داده می­شوند؛ اما در برخی موارد نیاز است که علاوه بر معیارهای مکانی ساده، روابط مکانی نیز در­نظر­گرفته شوند. علاوه­براین، وب فعلی به­سمت اضافه­کردن توانایی درک و فهم به ماشین از طریق وب معنایی پیش می­رود. برنامه­های کاربردی حاوی داده­های مکانی در وب به سرعت در حال افزایش است. این داده­ها با مشکلاتی از قبیل تنوع­و­گستردگی، تعامل­ناپذیری و کامل نبودن روبه­رو هستند؛ بنابراین برای بازیابی و به­کارگیری اطلاعات مکانی مناسب نمی­باشند. تعریف داده­های مکانی با استفاده از مفاهیم وب معنایی، راه حلی برای مشکلات مذکور است. در حال حاضر استانداردهای مختلفی برای تعریف داده­های مکانی-معنایی توسعه داده شده­اند. ژئواسپارکل به عنوان یک زبان پرسش­وپاسخ معنایی، استانداردی توسعه­یافته به­منظور پرسش­وپاسخ و بازیابی اطلاعات مکانی در وب معنایی می­باشد. در این پژوهش یک برنامه کاربردی تحت وب به منظور اطلاع­رسانی، جستجو و توصیه مراکز خدماتی توسعه داده شده است. در سامانه توسعه­داده­شده، سیستم اطلاعات مکانی و وب معنایی با یکدیگر ترکیب شده و جستجو براساس روابط هندسی ساده، روابط توپولوژی مکانی، عملگرهای مکانی، روابط معنایی و ویژگی­های توصیفی انجام می­شود. به علاوه، از فرض جهان باز  و فناوری­هایی همچون هستی­شناسی و زبان پرسش­و­پاسخ مکانی - معنایی ژئواسپارکل استفاده شده است. هستی­شناسی ژئواسپارکل برای کار با مفاهیم مکانی و هستی­شناسی QallMe برای تعریف مفاهیم گردشگری به­کار­گرفته شده­اند. علایق و نیازهای شهروندان نیز در این سامانه درنظرگرفته شده است. روال اجرایی سامانه شامل دو فاز ورود اطلاعات و پرسش­وپاسخ می­باشد. ابتدا اطلاعات مکانی و توصیفی از منابع مختلف گرداوری شده و به فرمت معنایی در هستی­شناسی کاربردی تبدیل شده­اند. سپس اطلاعات معنایی در پایگاه داده گرافی پارلیامنت ذخیره شده­اند. با وجود این داده­ها و با استفاده از رابط کاربری تحت وب توسعه داده شده، کاربر می­تواند مراکز خدماتی موردنیاز خود را جستجو ­کند. سامانه طراحی شده، با دریافت درخواست کاربر، پرسشی مکانی - معنایی مبتنی بر زبان پرسش­و­پاسخ ژئواسپارکل را ایجاد و اجرا کرده و نتایج بر روی نقشه به کاربر نمایش داده می­شوند. برای بررسی قابلیت­های سامانه، دو سناریو اجرایی پیاده شده است. در این سامانه، مشکلات اطلاعات مکانی در وب شامل تعامل­ناپذیری، تنوع و کامل نبودن تا حد قابل قبولی کاهش یافته است. همچنین نتایج حاصل از اجرای سناریو در نرم­افزار مکانی، عملکرد بهتر سامانه توسعه داده شده را نسبت به سامانه­های مرتبط پیشین نشان می­دهد.